Dvorci Srbije
Kaštel
Panonija
Dvorac je izgrađen 1846. godine za plemićku porodicu Falčone (Falcione), koja je bila italijanskog porekla, ali je mađarizovana vremenom, kao i mnoge druge plemićke porodice onog doba u Ugarskoj. Selo Panonija nalazi se u centralnoj Bačkoj, u blizini Bajše, a i poljoprivredno dobro na kome se dvorac nalazi nosi isto ime. Godina 1846. se nalazi i na pročelju fasade.
Po jednoj verziji, dvorac je sagradio grof Arpad Falčone spomenute godine, u duhu poznog klasicizma, a park oko zgrade je završen tek 1870. godine kada je imanjem upravljao Arpad II Falčone. Po drugoj verziji, dvorac su izgradili članovi čuvene porodice Fernbah, i dali ga svojoj ćerki u miraz kada se udala u porodicu Falčone. Istorijski dokumenti o samoj izgradnji dvorca su, nažalost, veoma teško dostupni i retki.
Pozni klasicizam je primenjivan naročito često kada su u pitanju dvorci izgrađeni tokom celog 19. veka. Dvorac je dakle, sagrađen u duhu zrelog klasicizma sa svim odlikama koje ovaj stil čine primerenim arhitekturi dvorca. Dvorac ima tipične odlike grofovske kurije, odnosno letnjikovca, tipičnog za ono doba.
Dvorac je mali ali elegantan i upečatljivo je bele boje. On predstavlja skromnu prizemnu građevinu, smeštenu u izuzetno negovanom prostranom parku. Portik nad glavnim ulazom je u centralnom delu izdužene pravougaone osnove prednje fasade. Oslonjen je na četiri masivna stuba koji se završavaju jonskim kapitelima, iznad kojih se nalazi ravna arhitravna greda sa godinom izgradnje. Ulaz je masivan, a sa strana vrata se nalaze dva prozorska otvora. Ispod portika je ulaz u centralni hol, a sa obe strane masivnih vrata od drveta nalazi se po jedan prozor.
Masivno četvoroslivno krovište doprinosi eleganciji i jednostavnosti objekta, kao i volumenu. Izuzetnim proporcijama objekta doprinose i ritmično postavljeni prozorski otvori, koji tako odražavaju unutrašnji raspored prostorija – po tri sa svake strane. Autentičan rad iz epohe klasicizma su svakako dekorativni štitnici od kovanog gvožđa na prozorskim otvorima, koji dvorcu daju otmenost. U enterijeru je sačuvano nekoliko ogledala, kaljava peć, podne obloge – parket, stolarija, radni sto, štuko dekoracija i mala biblioteka. Sa druge, zadnje strane, takođe se nalazi trem sa četiri stuba, te je zgrada u velikoj meri simetrična.
Danas zgrada služi kao muzej sa sačuvanim autentičnim stvarima iz dvorca. U dvorcu se nalaze zelena banket sala sa stilskim nameštajem, velika crvena sala i sala u domaćem ambijentu Vojvođanska sala. U kompleksu dvorca se nalazio i hotel-restoran „Biser“. Ceo kompleks oko dvorca je uređen za relaksaciju i uživanje, međutim, nedavnim obilaskom utvrđeno je da je dvorac i restoran zajedno sa njim – zatvoren, a da je ulaz u dvorac zabranjen.
Dvorac i park oko njega su u odličnom stanju.
